หลักเกณฑ์เกี่ยวกับคดีกู้ยืมเงิน

ลักษณะทั่วไปของสัญญากู้ยืมเงิน

 ลักษณะที่ 1 เป็นนสัญญายืมใช้สิ้นเปลือง กล่าวคือ เป็นการโอนไปซึ่งกรรมสิทธิ์ในวันที่ให้ยืม และผู้ยืมคืนเงินโดยไม่จำกัดว่าจะต้องเป็นเงินส่วนที่ยืมไป  แต่เอาเงินจากที่ใดมาคืนก็ได้  ขอให้มีจำนวนเท่ากับที่ยืมก็ใช้ได้  ซึ่งต่างกับการยืมใช้คงรูปที่ต้องคืนทรัพย์ที่ยืมนั้น

 แบบที่ 2 สัญญาบริบูรณ์เมื่อการส่งมอบเงินที่ให้ยืม   ซึ่งตามมาตรา 650 วรรค 2 บัญญัติเกี่ยวกับความบริบูรณ์ของสัญญาว่า  ย่อมบริบูรณ์เมื่อส่งมอบทรัพย์สินหรือเงินที่ยืม   จะเห็นได้ว่ากฎหมายบัญญัติว่าต้องมีการส่งมอบ  หากไม่ส่งมอบสัญญาก็จะไม่บริบูรณ์เท่านั้น  ซึ่งไม่หมายถึงการเป็นโมฆะ โมฆียะ หรือเสียเปล่า เหตุประการอื่นแต่อย่างใด  ซึ่งเรื่องความไม่บริบูรณ์ของสัญญานี้มักจะเป็นเหตุหนึ่งที่ถูกลูกหนี้ยกเป็นข้อต่อสู้เพื่อปฏิเสธความรับผิดชอบตามสัญญากู้

 

ตัวอย่างความสมบูรณ์ของสัญญากู้   กรณีมีหนี้สินระหว่างกันแล้วคิดหักบัญชีกันอีกฝ่ายเป็นหนี้อีกฝ่ายหนึ่งจึงทำสัญญากู้ไว้เป็นประกันหนี้ดังกล่าว  ถือได้ว่าสัญญากู้บริบูรณ์แล้ว

คำพิพากษาฎีกาที่เกี่ยวข้อง

 ฎีกาที่ 1557/2524  จำเลยตกลงว่าจะใช้เงินที่โจทก์เสียไปคืนให้แก่โจทก์  หากบุตรโจทก์ไม่ได้ไปทำงานที่ต่างประเทศตามที่จำเลยชักนำ  โดยจำเลยยอมทำสัญญากู้ให้โจทก์ไว้เพื่อเป็นหลักประกัน  เมื่อบริษัทจัดหางานไม่สามารถส่งบุตรโจทก์ไปทำงานต่างประเทศได้ จำเลยก็ต้องรับผิดชอบใช้หนี้ให้แก่โจทก์ตามที่ตกลงทำสัญญากู้ไว้  จะอ้างว่าไม่มีมูลหนี้ต่อกันหาได้ไม่  เพราะการกู้ยืมเงินนั้นผู้กู้ไม่จำต้องรับเงินไปจากผู้ให้กู้เสมอไป  ผู้กู้อาจตกลงยอมรับเอาหนี้สินอย่างอื่นมาแปลงเป็นหนี้เงินกู้ได้

นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างอื่นเกี่ยวกับการส่งมอบทรัพย์สินอื่นเติมเงินที่กู้  การส่งมอบเช็คการปฏิบัติต่อการเกี่ยวกับการเบิกเงินคืนบัญชีหรือมอบเงินให้ไปเข้าบัญชีที่ธนาคาร  แต่กลับเอาไปใช้ส่วนตัวจนหมดจึงทำสัญญากู้ให้ไว้  ดังนั้น  ก็ถือว่ามีการมอบเงินที่กู้  สัญญากู้บริบูรณ์แล้ว

กรณีที่การกู้เป็นผลมาจากมูลหนี้อย่างอื่นและแปลงเป็นหนี้กู้ยืม  มูลหนี้นั้นก็ต้องสมบูรณ์และเป็นการแปลงหนี้ใหม่อย่างแท้จริง  หากเป็นเพียงการทำสัญญาคู่กันไว้เป็นประกันการปฏิบัติตามสัญญาอย่างอื่น  ก็ไม่ใช่เป็นการแปลงหนี้ใหม่จากนี้เดินมาเป็นหนี้ตามสัญญากู้ยืมเงิน  สัญญากู้ก็ไม่บริบูรณ์

 

ตัวอย่าง   กรณีทำสัญญากู้แทนของหมั้น  ยังไม่ได้มีการให้ของหมั้นกัน  สัญญากู้เป็นเพียงสัญญาจะให้ทรัพย์สินเป็นของหมั้นในวันข้างหน้าเท่านั้น  จึงฟ้องเรียกเงินตามสัญญากู้ในฐานะของหมั้นไม่ได้

——————————————————————————————————————————————————————

สำนักงานกฎหมาย สยามอินเตอร์ลอว์

สอบถามกฎหมายกับผู้เชี่ยวชาญคดีเงินกู้ สอบถามคดีเงินกู้เพิ่มเติม ติดต่อ 091-047-3382 (ทนายสุริยา สนธิวงศ์)